Bir üreter taşı, böbrekte oluşan, üreterin altına düşen ve orada tıkanan bir taştır. Üreter, böbrekten mesaneye kadar olan idrar alan tüptür.
Üreter taşı, böbrek taşlarının idrar yolunda birikmesi olarak adlandırılır. Böbrekteki taşlar zaman içerisinde yer değiştirirler. Yer değiştirme esnasında bu taşlar idrar yoluna gelerek ve orada birikerek üreter taşı oluştururlar.
İdrarınızdaki mineral ve tuz seviyeleri yüksek olduğunda taşlar üriner sistemde oluşabilir. Üriner taşlar ürik asit, kalsiyum, fosfat veya oksalat kristallerinden oluşabilir.
Üreter Taşı Oluşma Nedenleri
Günümüzde üreter taşı şikayeti olan kişi sayısı oldukça fazladır. Bu rahatsızlığın nedeni tam olarak bulunamamış olsa da az sıvı tüketiminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak bol sıvı tüketimi sayesinde üreter taşları dışarı atılabilmektedir.
Özellikle yaz aylarında terlemeden ötürü vücut kış aylarına oranla daha fazla su kaybeder bu yüzden yaz aylarında daha fazla sıvı alımı, tehdit oluşturabilecek taşların vücuttan idrar yoluyla atılmasını kolaylaştıracaktır.
Üreter Taşı Riskini Ne Arttırır?
Her gün yeterince sıvı almamak başlı başına üreter taşı oluşumunun nedenidir.
Belirli bir diyet türünü takip etmek de risk oluşturur. Örneğin, et veya tuzdan yüksek beslenme düzenini benimseyenler üreter taşı için daha yüksek risk altındadır.
Okzalattan yüksek gıdalarla beslenen insanlar da yüksek risk altındadır. Okzalatta yüksek gıdalar arasında fındık, çikolata, kahve ve yeşil yapraklı sebzeler bulunmaktadır.
Üreter taşı olan bir aile üyeniz varsa risk altındasınız demektir.
Diğer bazı risk faktörleri şunlardır:
- obezite, böbrek veya bağırsak hastalığı
- yüksek tansiyon
- gut hastalığı
- metabolik bozukluklar
- idrarda sitrat eksikliği
Üreter Taşının Belirtileri
Üreter taşı rahatsızlığı olan bir hastada karın ve kasık bölgesinde ağrı meydana gelmektedir. Biriken taşın yoğunluğuna bağlı olarak ağrılarda artış görülebilir. Bu duruma bağlı olarak hastanın idrarında gözle görülebilen miktarda kan görülebilir.
Kimi zaman bu kan miktarı ancak mikroskobik inceleme ile görülür.
Üreter taşının belirtilerinde ağrının yanı sıra bulantı, kusma ve idrar yaparken zorluklar meydana gelmektedir.
Üreter Taşının Teşhisi
İdrarda kan varsa, idrar testleri üreter taşlarını gösterebilir. Aynı zamanda ürik asit gibi taş oluşturan maddelerin yüksek miktarları da tespitte önemlidir. Kan testleri, böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını gösterir. Ayrıca, kandaki kalsiyum veya ürik asit seviyelerini kontrol etmek için de kullanılabilirler. Böbrekleriniz, üreterleriniz ve mesane için röntgen veya BT taraması yapılabilir.
Üreter Taşı Tedavisi
İdrar yolunda oluşan üreter taşları genellikle kendi kendine idrarla vücuttan atılabilmektedir. Kendiliğinden atılamayan taşlar için ilaç tedavisi kullanılarak hastanın üre taşlarını vücuttan gene idrar yoluyla atması sağlanabilmektedir.
5 mm’nin üzerinde olan üre taşları kendiliğinden ya da ilaç takviyesiyle vücuttan atılamayacağı için ESWL (taş kırma), ESWL (şok dalgasıyla taş kırma) endoskopik (kapalı) ya da açık cerrahi müdahaleler yardımıyla vücuttan atılabilmektedir. Tedavi sürecinde ve tedavi süreci sonrasında hastanın bol sıvı tüketmesi sağlığı açısından önem taşımaktadır.
Böbrek Taşı ve Üreter Taşı Arasındaki Farklar
Kandaki atık maddelerin temizlenmesi böbreğin temel görevidir. Böbrek ortalama 180 litre kanı süzer ve bu işlem sonunda ortalama 1.5 litre idrar çıkar. Bu süzülme işleminde idrarda biriken kalsiyumlar (Ca) sonucu böbrek taşları meydana gelir. Böbrek taşlarının yer değiştirmesi de idrar yolunda üreter taşlarını oluşturur.
ESWL’nin önerilmediği durumlar
- Taşın boyutu nedeniyle vücuttan atılamadığı durumlar
- Gebelik
- Anevrizma
- Yüksek tansiyon
- Bazı enfeksiyon durumları
- Taşın olduğundan daha sert bir yapıda olması
- Kontrolsüz kanama riski
Hastanın böbrek bölgesinde ağrı hissettiği zaman en kısa zamanda hekimine danışması gerekmektedir.
