Mesane kanseri, dünyada en yaygın görülen kanser türlerindendir. Yüzbinlerce insanı etkileyen mesane kanseri, erkeklerde daha sık görülür. Bu kanser her yaşta görülebilir ancak sıklıkla yaşlı-yetişkin insanları etkiler.
Mesane kanseri, üriner sistem organlarından olan mesanenin çeper dokusunda oluşan kötü huylu tümörler sebebiyle oluşur. Kanserin %90'ı mesanenin iç yüzeyindeki 'transizyonel hücreli karsinomlar' sebebiyle oluşur.
Mesane, alt karın bölgesinde bulunup idrarı depolayan içi boş kaslı bir organdır. Mesanenin iç kısmını döşeyen hücrelerde kanser hücrelerinin çoğalmasıyla tümör oluşumu başlar. Mesane tümörü yaygın olarak mesanede görülmesine rağmen, boşaltım sisteminin diğer bölümlerinde de ortaya çıkabilir.
Mesane Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Mesane kanseri belirtileri arasında en yaygın olarak görülen semptom idrarda kan görülmesidir. İdrar kesesi kanseri hastalarının % 80'inde idrarda kan görülmesi durumu yani hematüri görülür.
Mesanede kanser oluşması durumunda en sık görülen diğer belirtiler şunlardır:
- idrarda kana rastlanması (hematüri)
- idrara sıkışma hissi
- sık sık tuvalate gitme hissi gelmesi
- mesanenin tam boşaltılamaması hissi
- idrar yaparken ıkınma gerekliliği
- idrar yaparken ağrı hissedilmesi
Bu belirtiler doğrudan kanser teşhisi konulması için yeterli değildir. Belirtilerin bazıları farklı sorunlardan dolayı da görülebilir.
Mesane Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Mesanede kanser hücrelerinin çoğalmasına neden olabilecek risk faktörleri şunlardır:
Sigara İçmek: Sigara tüketmek, idrarda kimyasal birikmesine neden olur. Bu da kanser riskini artırabilir. Sigara içerken, vücudunuz dumandaki kimyasalları işler ve idrarınıza bir miktar salgılar. Bu zararlı kimyasallar mesanenin iç kısmına zarar verebilir.
Artan Yaş: Kanser riski yaşlandıkça artar. Her yaşta kanser ortaya çıkabilir, ancak 40 yaşın altındaki insanlarda nadiren görülür.
Erkek Olmak: Erkeklerin mesanesinde tümör oluşumu olasılığı kadınlardan daha fazladır.
Kimyasala Maruz Kalmak: Böbrekler, kandaki zararlı kimyasalları filtreleyerek mesaneye taşır. Bu kimyasalların mesanede birikmesinin mesanede kanser riskini artırdığı düşünülmektedir. Arsenik ve boya, kauçuk, deri ve tekstil imalatında kullanılan kimyasallar bu riski taşır.
Önceden Kanser Tedavi Geçirmek: Anti-kanser ilacı (siklofosfamid) almış olmak. Daha önceden bir kanser tedavisi almış olmak kanser riski doğurabilir.
Kronik Mesane İltihabı: Üriner kateterin uzun süreli kullanımı mesanede tümör oluşma riski doğurur. Tekrarlanan üriner enfeksiyonlar veya iltihaplar (sistit), mesanede kanser riskini artırabilir.
Kişisel veya Ailevi Kanser Geçmişi: Daha önce mesanesinde kanser oluşmuş olan kişilerde tekrar kanser oluşma riski yüksektir. Birinci derece yakınlarında kanser hikayesi olanlarda da risk bulunmaktadır.
Mesane Kanseri Tanısı
Mesane kanserinde tanı koymak için kullanılan bazı testler ve prosedürler vardır.
Sistoskopi: Sistoskopi yapmak için doktorunuz üretraya küçük, dar bir tüp (sistoskop) yerleştirir. Ürolog, sistoskop sayesinde üretra ve mesane içini görebilir, hastalığı inceleyebilir.
Biyopsi: Ürolog, sistoskopi sırasında biyopsi incelemesi için özel bir alet kullanır. Bu prosedür bazen mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu (TURBT) olarak adlandırılır. TURBT ayrıca kanser tedavisinde de kullanılabilir.
İdrar Sitolojisi: İdrar örneği, idrar sitolojisi adı verilen bir prosedürle alınır. Alınan örnek mikroskop altında analiz edilir.
Görüntüleme Testleri: Bilgisayarlı tomografi (BT), ürogram ve retrograd pyelogram testleri uygulanır. Bu görüntüleme teknolojileri sayesinde hastanın idrar yolu yapısı incelenir.
Retrograd Piyelogram: Üst idrar yollarına ayrıntılı olarak bakmak için kullanılan bir X-ışını muayenesidir. Üretra ve mesaneye ince bir tüp (kateter) geçirerek üreterlere boya enjekte edilir. Boya daha sonra röntgene aktarılır ve X-ışını görüntüleri yakalanır.
Mesane Kanseri Evreleri
Mesane kanseri evreleri bir dizi bulgu ve test sonucu ile belirlenir. Testler, fiziksel muayeneler, biyopsi ve görüntüleme testlerinin tümünün sonuçlarına bağlı olarak kanser evresi saptanır.
Amerika NCCN kılavuzlarındaki kanser sınıflamasına (TNM sınıflaması) göre; bu kanser türünde 4 ana evre vardır.
Evre 0
Diğer kanser tiplerinden farklı olarak, mesane kanserlerinde Evre 0 evresi vardır. Bu evrede kanser lenf bezlerine veya uzak organlara sıçramamıştır. İki grupta incelenir.
- Evre 0a: Bu evrede idrar torbasının içinde bir veya daha fazla papiller kanser olabilir. Kanser yüzeyel epitel tabakasındadır. (Derinlere invazyon yapmamıştır)
- Evre 0is: Bu evrede mesane içine doğru papiller büyüyen değil, idrar torbası yüzeyel hücreleri yatay büyüyen kanser hücreleri vardır. Bu kanserlere “karsinoma in situ” adı verilir. Bu tip kanserler çok saldırgan seyreder.
Evre 1
Bu evrede kanser yüzeyel epitel tabakasının bir alt tabakasına yani subepitelyal dokuya geçmiştir. Kas tabakasına geçiş olmamıştır.
Bu evrede lenf bezlerine veya uzak organlara sıçrama olmamıştır.
Evre 2
Bu evrede kanser kas tabakasına kadar ilerlemiştir. Kanser lenf bezlerine veya uzak organlara sıçramamıştır.
Evre 3
Bu evre iki grupta incelenir.
- Evre 3A: Kanser, kasların derinindeki yağlı tabakaya veya çevre organlara (prostat/ vajina) yayılmıştır. Bölgesel lenf nodlarına en fazla 1 adet metastaz yapmıştır. Uzak organ veya (>1) lenf nodu metastazı yoktur.
- Evre 3B: Kanser pelvik veya üst pelvik lenf nodlarına çok sayıda metastaz yapmıştır. Uzak organ metastazı veya common iliak damarlar üstü lenf nodu metastazı yoktur.
Evre 4
- Evre 4A: Kanser iliak damarların üstünde uzak lenf bezlerine de yayılmıştır. Organlara metastaz yoktur.
- Evre 4B: Kanser kemik, akciğer, karaciğer gibi organlara metastaz yapmıştır.
İlginizi Çekebilir >> Mesane Kanserinden Korunmak
Mesane Kanseri Tedavisi
Oldukça yaygın görülen mesane kanseri tedavisi için birden fazla tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Hasta özelinde incelenen tedavi yöntemleri uzman ürolog eşliğinde seçilmelidir.
Mesane Kanseri Ameliyatı: Mesane kanseri tedavisinde cerrahi operasyon ile kanserli hücrelerin alınması yada temizlenmesi yöntemidir.
İntravezikal Kemoterapi: Hastanın sadece mesanesine kemoterapi uygulanması yöntemidir. Genellikle tekrarlama veya ileri evreye ilerleme riski olan kanserlerde tercih edilir.
Yapay Mesane: Hastalıklı mesanenin alınarak vücuttaki idrarın dışarı atılması için yapay bir mesanenin yapılmasıdır.
Bağırsaktan yapay mesane yapımı ile ilgili yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sistemik Kemoterapi: Hastanın tüm vücudu için kemoterapi uygulanması yöntemidir.
İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini tetiklemeyi hedefleyen tedavi yöntemidir.
Radyasyon Tedavisi: Ameliyatın bir seçenek olmadığı durumlarda tercih edilir.
Mesane Kanseri Ameliyatı
Kanser tedavisinde cerrahi operasyon yani ameliyat oldukça önemli bir tedavi yöntemidir. Mesane kanseri ameliyatı TUR veya Sistektomi yöntemleri ile yapılır.
Ameliyatta hedef, mesaneyi kanser hücrelerinden arındırmaktır. Ameliyat öncesinde kanserin yayılım durumuna göre yöntem tercihi ve tedavi seçeneği belirlenir.
> TUR Mesane Kanseri Ameliyatı
En bilindik mesane ameliyatı Transüretral Rezeksiyon (TUR) ameliyatıdır. Sistoskopi ile tümör saptandığında idrar yolundan girilerek TUR-Mesane ameliyatı yapılır.
Mesane tümöründe TUR yöntemi genellikle erken evredeki kanser için tercih edilen ilk tedavi yöntemidir. TUR ameliyatları, metastaz yaparak kaslara sıçramayan mesane tümörlerinde tercih edilir.
Ucunda kamera ve kazıma bıçağı olan bir aletle hastanın idrar yolundan girilerek kanserli kitlenin tamamı çıkartılır.
TUR-Mesane ameliyatının bir çok avantajı vardır. En az riskle ve mükemmel sonuçlarla tekrar tekrar gerçekleştirilebilir.
> Radikal Sistektomi ile Mesane Tümörü Ameliyatı
Radikal Sistektomi, mesanenin tamamını veya kanserli kısmını çıkarmak için yapılan cerrahidir. Kanser, mesaneye zarar vermeden çıkarılabilecek durumdaysa bir seçenek olabilir.
Radikal sistektomi, erkek hastalarda prostat ve seminal veziküllerin de çıkarılmasını içerir. Erkeklerde, prostat ve seminal veziküllerin çıkarılması, erektil disfonksiyona neden olabilir. Ancak, cerrahınız ereksiyon için gerekli olan sinirleri ayırabilir.
Kadınlarda, radikal sistektomi ayrıca uterusun, yumurtalıkların ve vajinanın bir kısmının çıkarılmasını içerir. Kadınlarda, yumurtalıkların çıkarılması kısırlığa ve erken menopoza neden olur.
Sistektomi, enfeksiyon ve kanama riski taşır.
İdrar kesesi kanseri tedavisinde başarılı bir yöntem olan radikal sistektomi, da Vinci robotik cerrahi robotu ile yapıldığında bu prosedüre robotik radikal sistektomi denir.
Robotik cerrahi ile mesane kanseri ameliyatı hakkında detaylı bilgi alın.
