Sistoskopi veya sistoüretroskopi, bir üroloğun mesane ve üretranın içini ayrıntılı olarak görmesini sağlayan bir prosedürdür.
Mesane kanseri tanısı konmada sisteskopi prosedüründen yararlanılır.
Sistoskopi Nedir?
Sistoskopi; üroloji uzmanının, hastanın idrar yolunu, mesanesini ve üretrasını görmesine olanak sağlayan bir tanı koyma prosedürüdür. Üoloji hekimi sistoskopi uygulaması sayesinde hastasının idrar yollarını inceler ve buradaki olumsuz durumları tespit eder. Sisteskopi; mesane kanseri tanısının erken dönemde konmasını, idrar yolu enfeksiyonlarının tespitini ve üreterdeki tıkanma ve daralmaları keşfetme gibi kolaylıklar sağlar.
Sistoskopi yapılması için sistoskop isimli uzun bir tıbbi enstürman kullanılır. Sisteskop hastanın üretrasından içeri itilerek mesaneye kadar uzanabilir. Aletin ucundaki ışıklı tüp sayesinde üroloji uzmanı mesane içini rahatlıkla inceleyebilir.
Sisteskop ile yapılan mesane içi incelemesinde mesane kanseri şüphesi varsa ve gerekli görülürse doku parçaları alınabilir. Bu işleme biyopsi adı verilir.
Sistoskopi Yapılma Amacı
Sisteskopi prosedürü genellikle kanama veya tıkanma nedenlerini ortaya çıkarmak için ve mesanedeki herhangi bir anormalliği bulmak için uygulanır.
Ürolog, hastasının idrar yolunda bir sorun olduğunu düşünürse de sistoskopi önerilebilir. Mesela, idrar akışında tıkanmalara neden olan olan bir sorundan şüpheleniliyorsa.
Sisteskopi, bir başka kullanım amacı olarak, cerrahi bir operasyon sonrasında dikişlerin ve tedavi müdahalelerinin doğru şekilde yapılıp yapılmadığını kontrol etmek için de uygulabilir.
Sistoskopi uygulaması ile teşhis edilebilen durumlar şunlardır:
- Mesane kanseri
- Doku polipleri yada anormal büyümeler
- İdrar yolu enfeksiyonları
- İdrar yolu iltihaplanmaları
- Mesane taşları
- İdrar yolu enfeksiyonu oluşturan yaralar
Sistoskopi Nasıl Yapılır?
Sistoskopi çoğunlukla ayakta tedavi prosedürü olarak yapılır. Genellikle sisteskopi öncesinde hastaya antibiyotik verilir. Hastanın mesanesini tamamen boşaltması gerekir. Gerekli görülürse üretra üzerine gelecek şekilde sıvı veya jel lokal anesteti kullanılabilir.
Sırt üstü yatırılan hastanın bacaklarını kırması ve açması istenir. İdrar yolundandan sistoskop uzatılır ve mesaneye kadar ulaşması sağlanır.
Sistoskop yardımıyla hastanın mesanesine su veya salin enjekte edilir. İçi dolan mesane gerilir ve böylece doktor mesane duvarını iyice incelemeye başlar. Gerekli görülürse mesaneden idrar örneği alınabilir. İşlem sonunda sistoskop yavaş bir şekilde çekilir.
Sistoskopi işlemi yaklaşık 5 ila 10 dakika sürer.
Sistoskopi Riskleri Nelerdir?
Sistoskopi prosedürü çoğunlukla zararsız ve uygulaması kolay bir prosedür olsa da bazı durumlarda komplikasyonlar oluşabilir.
Sistoskopi için risk denebilecek durumların başında enfeksiyon oluşma ihtimali gelir. Yeteri kadar temiz olmayan bir sistoskop veya tecrübesiz bir doktor hastanın idrar yollarında enfeksiyon oluşmasına neden olabilir.
İşlem sırasında hızlı ve sert hareketlerin yapılması kanama riski doğurur. Hatalı şekilde yapılan sistoskopi işlemi sonucunda nadiren de olsa mesane delinmesi durumu oluşabilir.
Sistoskopi Sonrası Süreç
Sistoskop çıkarıldıktan sonra üretrada ağrı hissedilebilir ve ilk 48 saate kadar yanma hissi olabilir. İlk saatlerde idrarda kan görülmesi durumu da yaşanabilir ancak bu 12 ila 24 saat içinde geçmelidir. Geçmeyen ağrılar ve kanamalar hakkında mutlaka doktor ile görüşülmelidir.
İşlem sonrasında aksi durum tavsiye edilmediği takdirde normal beslenme alışkanlıklarına ve fiziksel aktivitelere dönülebilir. Sistoskopi sonrasında idrar sulandırıcı ekstra sıvılar tüketilmesi tavsiye edilebilir.
Enfeksiyon oluşumunu engellemek amacıyla antibiyotik verilebilir.
Sistoskopi sonrasında şu durumların yaşanması halinde mutlaka hekime bilgi verilmelidir.
- Ateş ve titreme
- İdrar aciliyet
- İdrar yaparken zorlanma
- Bel ağrısı
- Kanlı idrarın devam etmesi