Sık idrara çıkma, normalde yaptığınızdan daha fazla idrara çıkma ihtiyacıdır. İdrar yapma dürtüsü aniden ortaya çıkabilir ve mesanenizin kontrolünü kaybetmenize neden olabilir. Mesaneniz aşırı derecede dolu gibi rahatsızlık hissedebilir.
Sık idrara çıkma durumu, aşırı aktif mesane (AAM) sendromunun birincil semptomudur ve bu terimler bazen birbirinin yerine kullanılır. İdrar yolu enfeksiyonları (İYE) sık idrara çıkmanın başka bir yaygın nedenidir.
Genel kabule göre sık idrara çıkma, 24 saatte en az 8 kez tuvalete gitmeniz gerektiği durumlar için kullanılan bir tabirdir.
Sık idrara çıkmayı tedavi etmenin anahtarı, altta yatan nedeni ele almaktır.
Sık İdrara Çıkma Nedenleri
Sık idrara çıkmaya neden olabilen aşırı aktif mesanenin (AAM) nedenleri şunlardır:
- mesane, omurga ve pelvis gibi alanlarda yaralanmalar
- inme ve multipl skleroz (MS) gibi nörolojik durumlar
- mesaneye ekstra baskı uygulayan aşırı kilolar
İdrar yolu enfeksiyonları (İYE), bakteriler üretra yoluyla mesaneye girdiğinde ortaya çıkar. Yaygın risk faktörleri şunları içerir:
- yaşlılık
- dehidrasyon
- idrarınızı uzun süre tutmak veya mesanenizi tamamen boşaltmamak
- üriner sistemin yapısındaki değişiklikler
- bağışıklık sistemini etkileyen kronik tıbbi durumlar
AAM ve İYE'lerin yanı sıra sık idrara çıkma nedenleri şunlardır:
- diüretikler
- çok fazla içecek tüketmek
- mesane duvarlarını tahriş edebilecek aşırı miktarda kafein, alkol, nikotin veya yapay tatlandırıcılar
- endişe, stres
- diyabet, diyabet şekeri
- böbrek enfeksiyonu ve böbrek taşı gibi böbrek rahatsızlıkları
- zayıflamış pelvik taban kasları
- ağrılı ve bulaşıcı olmayan mesane hastalığı olan interstisyel sistit
- mesane taşları
- mesane kanseri
Kadınlarda Sık İdrara Çıkma
Kadınlarda İYE görülme olasılığı erkeklerden daha fazladır. Kadın üretrası daha kısa olduğu için vajinası olan kişiler daha büyük risk altındadır. Kadılarda bakteriler, idrar yollarını enfekte etmeden ve semptomlara neden olmadan önce seyahat etmek için daha az mesafeye sahiptir.
Kadınlar için İYE risk faktörleri şunları içerir:
- vajinal tahriş ve iltihaplanma
- tuvalet ihtiyacı sonrasında üretrayı E. coli'ye (koli basili) maruz bırakacak şekilde yanlış silme (arkadan öne doğru silme)
- cinsel ilişki
Kadınlarda sık idrara çıkmaya neden olabilecek diğer durumlar şunlardır:
- gebelik
- miyomlar
- menopozun bir sonucu olarak düşük östrojen seviyeleri
- yumurtalık kanseri
Erkeklerde Sık İdrara Çıkma
Prostatı etkileyen bazı durumlar, erkeklerde sık idrara çıkmaya neden olabilir. Bu koşullar şunları içerir:
- iyi huylu prostat hiperplazisi (BPH)
- prostatit, genellikle bakteriyel enfeksiyonun neden olduğu inflamatuar bir durum
- prostat kanseri
Sık İdrara Çıkma İle İlgili Belirtiler
Normal idrar sıklığı olarak kabul edilen şey kişiye göre değişebilir. Bazı insanların doğal olarak diğerlerinden daha sık gitmesi gerekebilir. Bununla birlikte, uzmanlar genellikle günde en az 8 kez idrara çıkmayı sık idrara çıkma olarak kabul ederler.
Sahip olduğunuz diğer semptomlar, sık idrara çıkma nedeninize bağlı olacaktır.
Aşırı Aktif Mesaneniz Varsa
Sık idrara çıkmanın yanı sıra, AAM'nin diğer semptomları şunlardır:
- idrar aciliyeti veya idrara çıkma ihtiyacını erteleyememe
- idrar kaçırma
- noktüri veya geceleri idrar yapmak için birden çok kez uyanma
AAM'niz varsa, kendinizi hasta hissetmezsiniz veya idrar yaparken herhangi bir ağrı hissetmezsiniz.
İdrar Yolu Enfeksiyonunuz Varsa
Bir İYE'nin sık sık idrar çıkmak dışındaki diğer semptomları şunları içerir:
- idrar kaçırma
- idrar yaparken ağrı veya yanma
- sert kokulu idrar
- idrarda kan görmek
- hafif de olsa karın ağrısı hissetmek
- ateş
- titreme
- mide bulantısı
Farklı Bir Durumunuz Varsa
Mesaneyi veya prostatı etkileyen durumlar, ağrılı idrara çıkma veya idrarda kan gibi diğer idrar semptomlarına da yol açabilir. Pelvik taban disfonksiyonu da ağrılı idrara çıkmaya neden olabilir.
Yumurtalık kanserinin hem erken hem de geç evreleri üriner aciliyete neden olabilir.
Teşhis ve Test
Üroloji doktoru, sık idrara çıkmanıza neyin neden olduğunu belirlemek için testler yapacaktır.
Ayrıca karın muayenesini yapılır. Bu muayeneye ek olarak pelvik muayene, üretra ve vajinanın değerlendirilmesi ve prostat muayenesi de planlanır.
Yararlı olabilecek diğer testler şunları içerir:
- Mesane taraması: Bu, mesanede ne kadar idrar kaldığını görmek için idrar yaptıktan sonra yapılan bir ultrasondur.
- Sistoskopi: Üroloji doktoru ışıklı bir alet kullanarak mesanenin içini daha yakından inceleyebilir ve gerekirse doku örnekleri alabilir.
- Ek idrar testi: Bu, üriner sisteminizin ne kadar iyi çalıştığını görmek isteyen çeşitli testleri içerir. Örnekler arasında ürodinamik testler ve üroflowmetri bulunur.
Sık İdrara Çıkma Nasıl Tedavi Edilir?
Sık idrara çıkma tedavisi bu sorunun kaynağına bağlıdır. Doktorunuz önce sık idrara çıkmadan sorumlu olan altta yatan herhangi bir durumu tedavi etmeye çalışacaktır.
Bir bakteriyel enfeksiyon varsa, ondan kurtulmak için antibiyotik ilaç tedavisi uygulanabilir.
Mesanedeki kas spazmlarını kontrol eden ilaçlar üriner inkontinansın azaltılmasına yardımcı olabilir.
Doktorunuz ayrıca idrara çıkmayı geciktirmeye yardımcı olmak için Kegel egzersizleri veya mesane yeniden eğitim egzersizleri gibi pelvik egzersizler yapmanızı önerebilir.
Sık İdrara Çıkmanın Önlenmesi
Sık idrara çıkma olasılığınızı azaltmak için atabileceğiniz bazı adımlar vardır.
Diyet
Gece yaklaştıkça, gece idrara çıkma olasılığını artırdığı bilinen belirli yiyecek ve içeceklerden kaçınmayı deneyin. Örnekler şunları içerir:
- alkol
- narenciye suyu
- kahve
- çay
- domates ve domates bazlı ürünler
- yapay tatlandırıcılar
Kabızlık ayrıca mesaneye baskı uygulayarak sık idrara çıkmaya da katkıda bulunabilir, bu nedenle düzenliliği korumak için lif alımınızı artırmak isteyebilirsiniz.
Fiziksel Aktivite
Kegel egzersizlerini yapmak pelvik tabanınızı güçlendirebilir.
Ayrıca, pelvik kaslarınızı hedef alan fizik tedavi hakkında da bilgi alabilirsiniz. Bunlar, mesanenizi ve pelvik organlarınızı destekleyen kasları geniş ölçüde güçlendirmeye yarar.