Prostat kanseri, hayatınızı değişik yollarla etkileyebilir. Bu etkiler, hastalığın türüne ve ilerlemesine bağlı olarak değişir.
Prostat Kanseri ve Günlük Yaşam
Prostat kanseri, genellikle yavaş ilerleyen bir hastalıktır ve bazen yıllarca herhangi bir belirti göstermez. Eğer sizin durumunuzda semptomlar yoksa, kanser günlük aktivitelerinizi fazla etkilemeyebilir. Çalışma, sosyal etkinlikler ve kişisel bakım gibi günlük işlerinizi sürdürebilirsiniz.
Ancak, hastalığın ilerlemesi durumunda semptomlar ve tedavi yöntemleri günlük yaşamınızı etkileyebilir. Radyoterapi, ameliyat veya kemoterapi gibi tedaviler enerji seviyenizi düşürebilir ve iyileşme sürecinde dinlenmeniz gerekebilir.
Kanserin Günlük aktiviteler üzerindeki etkisi
Hiçbir semptomunuz yoksa, prostat kanserinin günlük aktiviteleriniz üzerinde çok az etkisi olur veya hiç etkisi olmaz. Çalışabilmeniz, ailenize bakabilmeniz, olağan sosyal ve boş zaman faaliyetlerinizi sürdürebilmeniz ve kendinize bakabilmeniz gerekir.
Ancak geleceğiniz hakkında anlaşılır bir şekilde endişe duyabilirsiniz. Bu durum kendinizi endişeli veya depresif hissetmenize neden olabilir ve uykunuzu etkileyebilir.
Prostat kanseriniz ilerlerse kendinizi alıştığınız her şeyi yapabilecek kadar iyi hissetmeyebilirsiniz. Bir ameliyattan veya radyoterapi veya kemoterapi gibi başka bir tedaviden sonra muhtemelen kendinizi yorgun hissedeceksiniz ve iyileşmek için zamana ihtiyacınız olacak.
Vücudunuzun diğer bölgelerine yayılmış ilerlemiş prostat kanseriniz varsa, sizi yavaşlatan ve işleri yapmanızı zorlaştıran semptomlarınız olabilir. Çalışma saatlerinizi azaltmanız veya çalışmayı tamamen bırakmanız gerekebilir.
Prostat kanseriniz hangi aşamaya gelmiş olursa olsun, keyif aldığınız şeyleri yapmak için kendinize zaman ayırmaya çalışın ve sizi önemseyenlerle vakit geçirin.
Duygusal Etkiler ve Başa Çıkma
Prostat kanseri teşhisi aldığınızda, gelecekle ilgili endişeler yaşamanız normaldir. Bu endişe, kaygı ve depresyon gibi duygusal tepkilere neden olabilir. Uykunuzun bozulması da bu duygusal durumların bir sonucu olabilir. Bu durumlarla başa çıkabilmek için psikolojik destek almak ve destek gruplarına katılmak faydalı olabilir.
Prostat Kanserinin Komplikasyonları
Ereksiyon Sorunları
Erektil disfonksiyonunuz (iktidarsızlık) varsa, bir üroloji uzmanı ile konuşun. Sizi fosfodiesteraz tip 5 inhibitörleri (PDE5'ler) adı verilen bir ilaç türüyle tedavi etmek mümkün olabilir. PDE5'ler penisinize giden kan akışını artırmak mantığı ile çalışır.
Diğer bir alternatif ise vakum pompası adı verilen bir cihazdır. Bir pompaya bağlı basit bir tüp. Penisinizi tüpün içine yerleştiriyorsunuz ve ardından tüm havayı dışarı pompalıyorsunuz. Bu, kanın penisinize akmasına neden olan bir vakum yaratır. Daha sonra penisinizin tabanının etrafına lastik bir halka yerleştirirsiniz. Bu, kanı yerinde tutar ve yaklaşık 30 dakika boyunca ereksiyonunuzu sürdürmenizi sağlar.
İdrarını Tutamamak
Hafif düzeyde idrar kaçırma sorununuz varsa , bazı basit egzersizleri öğrenerek bunu kontrol altına alabilirsiniz. Pelvik taban egzersizleri mesaneniz üzerindeki kontrolünüzü güçlendirebilir.
Pelvik taban egzersizlerini gerçekleştirmek için:
- Dizleriniz biraz ayrı olacak şekilde rahatça oturun veya uzanın.
- Sanki idrar geçişini durdurmaya çalışıyormuş gibi önden sıkın veya kaldırın, ardından sanki rüzgarın geçişini durdurmaya çalışıyormuş gibi arkadan sıkın veya kaldırın.
- Bu kasılmayı mümkün olduğu kadar uzun süre tutun (en az 2 saniye, kendinizi geliştirdikçe 10'a kadar artırın).
- Tekrarlamadan önce aynı süre boyunca rahatlayın.
İdrar kaçırmanız daha şiddetli ise ameliyatla tedavi edilmesi mümkün olabilir. Bu, yapay bir sfinkter implantasyonunu içerecektir; sfinkter, mesaneyi kontrol etmek için kullanılan bir kastır.
Sosyal İlişkiler
Prostat kanseri teşhisi konması çoğu zaman aileleri ve arkadaşları yakınlaştırır, ancak ilişkiler üzerinde de baskı oluşturabilir.
Çoğu insan ne yapacağını bilmese de yardım etmek ister. Bazı insanlar kanser hakkında konuşmayı zor bulur ve bundan kaçınmaya çalışabilirler.
Nasıl hissettiğiniz ve ailenizin ve arkadaşlarınızın yardım etmek için neler yapabileceği konusunda açık ve dürüst olmak başkalarını rahatlatabilir. Ancak ihtiyacınız olan buysa, insanlara kendinize biraz zaman ayırmak istediğinizi söylemekten çekinmeyin.
Tedavi Sonrası Dönem
Prostat kanseri tedavi süreci sonrasında, özellikle ameliyat veya yoğun tedavilerden sonra, kendinizi yorgun hissedebilirsiniz. Bu dönemde dinlenmek ve iyileşmek için kendinize zaman tanımanız önemlidir. Enerjinizin düşük olduğu zamanlarda, daha az zorlayıcı ve daha rahatlatıcı aktivitelere yönelmek yardımcı olabilir.
İlerlemiş Prostat Kanseri
Eğer kanser vücudunuzun diğer bölgelerine yayılmışsa, günlük aktiviteleriniz daha zorlayıcı hale gelebilir. Bu durumda, çalışma saatlerinizi azaltmak veya işi bırakmak gerekebilir. Ağrı yönetimi ve semptom kontrolü bu aşamada önem kazanır.
Yaşam Kalitesini Artırma
Prostat kanseri teşhisi aldıktan sonra da hayattan keyif almak mümkündür. Kendinize keyif aldığınız şeyleri yapmak için zaman ayırın ve sevdiklerinizle kaliteli vakit geçirin. Hobi edinmek, sosyal etkinliklere katılmak ve düzenli egzersiz yapmak, hem fiziksel hem de mental sağlığınız için önemlidir.
Sonuç olarak, prostat kanseriyle yaşamak, değişik zorluklar ve ayarlamalar gerektirse de, destek ve uygun tedavi ile yönetilebilir bir durumdur. Kendinizi iyi hissetmeniz ve yaşam kalitenizi korumanız için gerekli adımları atmak önemlidir.
